DRZEWA UMIERAJĄ STOJĄC


Dramat w trzech aktach autorstwa ( *1900 † 1965) hiszpańskiego dramatopisarza wykonany w roli głównej przez Mieczysławę Ćwiklińską miałem okazję oglądać w kudowskim Teatrze Zdrojowym bodajże w roku 1969 lub 1970 (pamięć już zawodzi). Zadziwiające jest to, że do tej pory w głowie zachowałem barwę głosu Pani Mieczysławy i wspaniałą grę aktorską. W dramacie A.Casony mamy prawdy proste i oczywiste, optymistyczną wiarę w dobroć i godność człowieka. Analizując obejrzany spektakl w sposób naturalny jego tytuł zwracał moją uwagę na kudowskie lasy i drzewa.Przyznam, że kondycja okolicznej flory była w tym czasie była dobra. Można było spotkać wiele okazów wspaniałych drzew nie tylko w Parku Zdrojowym, ale i w okolicznych lasach.
Obecnie posiadamy jedne z najbardziej chorych lasów w Europie.  Od 2001 r. pogarszała się kondycja zdrowotna naszych lasów. Już wtedy leśnicy alarmowali w opublikowanym raporcie o stanie lasów. Drzew w pełni zdrowych mieliśmy zaledwie 8%!.Drzew uszkodzonych – aż 34%. Najsłabsze drzewa posiadaliśmy w południowej części Polski, najmniej uszkodzone na północy kraju.
Jak było wcześniej?  W XVIII w. Niemal połowa (40%) obszaru Polski była zalesiona. Największe zniszczenia lasów miały miejsce podczas II wojny światowej. Kiedy po zakończeniu działań wojennych podliczono straty, okazało się, że lesistość spadła do?20%. Nadrobienie strat zajęło leśnikom niemal 30 lat. Dziś lasy rosną na obszarze 28, 6% Polski. Jesteśmy jednym z najbardziej zalesionych państw naszego regionu (wyprzedzają nas Francja, Niemcy i Ukraina).
Z raportu o stanie lasów w Polsce z 2015 roku czytamy:
„Panująca susza w 2015 r. (długotrwałe, ekstremalnie wysokie temperatury połączone z brakiem opadów) spowodowała znaczące osłabienie lasów w Polsce. Warunki atmosferyczne doprowadziły do uaktywnienia się chorób grzybowych, zwłaszcza chorób korzeni, oraz stworzyły doskonałe okoliczności do rozwoju szkodników wtórnych. Negatywne skutki oddziaływania połączonych ww. czynników abiotycznych i biotycznych widoczne były już w drugiej połowie 2015 r., natomiast największe nasilenie szkód w lasach (zwiększony rozmiar cięć sanitarnych, w tym w szczególności pozyskanie posuszu) przypadł na rok 2016 i prawdopodobnie odczuwalne będzie w latach następnych. Zagrożenie środowiska leśnego w Polsce należy do najwyższych w Europie. Wynika to przede wszystkim z położenia Polski na granicy dwóch klimatów, tj. kontynentalnego i morskiego, a w konsekwencji stałego i równoczesnego oddziaływania wielu czynników powodujących niekorzystne zjawiska i zmiany w stanie zdrowotnym lasów ”
Mówiąc o przyrodzie, a w szczególności o przyrodzie w mieście, coraz częściej zwraca się uwagę na jej społeczne i ekonomiczne znaczenie. Korzyści, jakich przyroda dostarcza społeczeństwu nazywa się usługami ekosystemów. Popularyzacji tego pojęcia towarzyszy rosnąca świadomość znaczenia przyrody wśród decydentów, a także wśród ogółu społeczeństwa. Mam nadzieję, że tak jest w naszej gminie.Usługi ekosystemów odnoszą się do związków gospodarki, społeczeństwa i środowiska, a więc również do wszystkich zagadnień, które obejmuje polityka komunalna i ochrona środowiska.
Większość gmin w Polsce realizując program poprawy jakości środowiska ustaliła następujące priorytety:
I -Ochrona zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, zabezpieczenie przeciwpowodziowe.
II -Ochrona gleby i ziemi.
III- Ochrona przyrody i rozbudowa terenów zieleni miejskiej.
IV- Założenia programu gospodarki odpadami.
V -Ochrona powietrza.
VI -Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii.
VII- Redukcja emisji hałasu.
VIII -Ograniczenie możliwości wystąpienia poważnych awarii.
IX- Utrzymanie obowiązujących standardów w zakresie promieniowania elektromagnetycznego.
X- Kształtowanie postaw ekologicznych.
W tym miejscu zaczyna się dramat w trzech aktach, mający związek z gminą Kudowa –Zdrój i tytułem sztuki  „DRZEWA UMIERAJĄ STOJĄC”. Negatywnie oddziałujące czynniki na środowisko naturalne dopadły też naszą gminę, określane są często, jako stresowe, można sklasyfikować je, jako biotyczne, abiotyczne i antropogeniczne. 

Akt pierwszy – zagrożenia biotyczne: ilość owadów leśnych, działanie patogenicznych grzybów, szkody wywołane przez zwierzynę łowną i gryzonie.
Akt drugi – zagrożenia abiotyczne: szereg czynników związanych z warunkami klimatycznymi, panującymi na danym terenie. Do najważniejszych z nich zaliczamy występowanie- niskich i wysokich temperatur, wiatrów i huraganów, nadmiernych lub niedostatecznych opadów atmosferycznych, niekorzystnych właściwości gleby.
Akt trzeci – zagrożenia antropogeniczne: ujemny wpływ działalności człowieka na środowisko. Do najważniejszych z nich zalicza się -emisje przemysłowe związków szkodliwych do atmosfery (są to m.in.: związki siarki, azotu, opady pyłów zawieszonych w powietrzu), emisje spalin samochodowych, zmiany stosunków wodnych i zanieczyszczenie wód, zaśmiecanie terenów leśnych oraz umyślne i nieumyślne wzniecanie pożarów.
Jaki jest stan naszych lasów komunalnych i zieleni widać, na co dzień. Zauważalne są tu i ówdzie głosy kudowian opisujących straty i szkody.Pogrom w drzewostanie mamy na terenie Góry Parkowej i jej okolicy, w Lesie Kościelnym przy ulicy Lubelskiej czy też Parku Zdrojowym. Do tego nieszczęścia dosypała też kamyczków,, ustawa ministra Szyszko ”
Gminy w Polsce, nie otrzymują środków finansowych z Skarbu Państwa na zalesianie, tak jak Lasy Państwowe, muszą się same finansować i wprowadzać stosowne programy – nasza gmina nie jest wyjątkiem. Utrzymanie lasów komunalnych, w tym nadzór oraz tworzenie infrastruktury rekreacyjnej należą do zadań Gminy. Skoro budżet Kudowy-Zdroju jest skromny czy w tym nieszczęściu państwo podaję pomocną dłoń – no może palec.Tak, są programy w tym krajowe i zewnętrzne fundusze na dofinansowanie działań ochrony środowiska.Tutaj pełna informacja dla dociekliwych:
http://www.senat.gov.pl/gfx/senat/userfiles/_public/k9/komisje/2016/ks/materialy/informacja_ms_na_komisje_senacka_8.03_ost..pdf

Jako mieszkańcy gminy i miasta Kudowa-Zdrój, możemy znacznie przyczynić się do poprawy stanu ochrony środowiska ograniczając zagrożenia antropogeniczne – (patrz akt III) pamiętajmy o tym, na co dzień.Przecież każde drzewo rosnące u nas jest częścią naszej społeczności, drzewa też odczuwają ból i mają pamięć. Szczęśliwy las to szczęśliwi ludzie, czego życzę wszystkim kudowianom. Dobroć i godność człowieka ma sens, w to wierzył Alejandro Casona.Jak wiele możemy nauczyć się od drzew jest zaskakujące i niedoceniane. Podróż w „Sekretne życie drzew „książka autora Petera Wohllebena warta jest więcej niż uwagi – to nasze życie, które często nie zauważamy w codzienności, jaka nas otacza.
Kudowa-Zdrój  28.04.2017 
Zbigniew K.


Komentarze